หมอเชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินเรื่องที่ว่า “สระผมบ่อยๆ ทำให้ผมแห้งเสียได้ง่าย” แต่รู้หรือไม่ว่า การไม่สระผมหลายวันนั้นมีผลเสียได้มากกว่าอีกนะคะ นอกจากจะทำให้เสียบุคลิกแล้ว ยังส่งผลเสียกับสุขภาพเส้นผมและหนังศีรษะอีกด้วย เพราะเมื่อเราไม่สระผมหลายวันสิ่งที่ตามมาแน่ๆ คืออาการคันหัว หรือบางคนก็มีปัญหารังแคจากการไม่สระผมติดต่อกันหลายวันด้วย ซึ่งปัญหานี้เป็นแค่ปัญหาที่จะเกิดขึ้นในช่วงแรกเท่านั้นนะคะ ยิ่งปล่อยไว้นานยิ่งกลายเป็นปัญหาใหญ่ จนต้องรักษากันยกใหญ่เลยทีเดียว
ใครที่มีความเชื่อว่าสระผมบ่อยแล้วผมเสีย วันนี้หมออยากชวนมาทำความเข้าใจกันใหม่เกี่ยวกับเรื่องการสระผม พร้อมทั้งสิ่งที่จะเกิดขึ้นเมื่อไม่สระผมหลายวัน ไปติดตามกันได้ในบทความนี้เลยค่ะ
ทำไมบางคนไม่สระผมหลายวัน
ก่อนอื่นหมออยากถามผู้อ่านก่อนว่า อะไรที่ทำให้ไม่สระผมหลายวัน เชื่อว่าคำตอบคงมีมากกว่าหนึ่งข้อแน่นอนใช่มั้ยคะ นั่นก็เพราะมีความเชื่อในหลายๆ ด้านเกี่ยวกับการสระผม “ที่เรายังเข้าใจผิด” กันอยู่ ซึ่งที่หมอได้สอบถามคนไข้มาส่วนใหญ่แล้ว สาเหตุที่ไม่สระผมหลายวันมาจาก
- เทรนด์ดูแลเส้นผมแบบ “No-Poo” ที่เชื่อว่าการทำความสะอาดเส้นผมสามารถใช้น้ำสะอาดอย่างเดียวก็เพียงพอ เพราะน้ำมันบนหนังศีรษะเราจะถูกผลิตขึ้นมาเพื่อป้องกันเส้นผมของเรา และแชมพูคือสารเคมีที่ทำลายน้ำมันธรรมชาติบนเส้นผม
- ความเชื่อที่ว่าแชมพูทำให้เส้นผมบอบบาง ขาดหลุดร่วงได้ง่าย หรือส่งผลต่อปัญหาผมแห้งแตกปลาย และทำให้หรือหนังศีรษะผลิตน้ำมันออกมามากเกินไป
ความเชื่อเหล่านี้ทำให้หลายคนเข้าใจว่า การไม่สระผมดีกว่าการสระผม แต่หมออยากให้ลองพิจารณาถึงกิจวัตรประจำวันของแต่ละคนด้วยนะคะ ไม่ว่าจะสภาพอากาศที่อบอ้าวทำให้เหงื่อออกตามรูขุมขนและหนังศีรษะ ฝุ่นละอองและสิ่งสกปรกในอากาศที่เกาะตามเส้นผม การที่มีสิ่งเหล่านี้สะสมบนเส้นผมและหนังศีรษะเป็นจำนวนมากและเป็นเวลานาน ยิ่งทำให้สุขภาพผมของเราแย่ลงค่ะ และน้ำสะอาดเพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอต่อการทำความสะอาดสิ่งสกปรกเหล่านี้ออกไปได้หมดค่ะ
ไม่สระผมหลายวันช่วยผมสุขภาพดีขึ้นจริงหรือ
มาถึงตรงนี้หลายคนอาจสงสัยว่าความเชื่อที่ได้รู้มาเรื่องการไม่สระผมนั้นเป็นข้อมูลที่ผิดรึเปล่า ต้องบอกแบบนี้ค่ะว่า การไม่สระผมหลายวันอาจทำให้รู้สึกคันหัว หรือมีข้อเสียกับหนังศีรษะได้มากกว่า แต่สำหรับบางคนเมื่อลองไม่สระผมหลายวันกลับรู้สึกได้ถึงสุขภาพเส้นผมที่ดี โดยเฉพาะในเรื่องต่อไปนี้
- ทำให้เส้นผมผลิตน้ำมันธรรมชาติออกมาได้มากขึ้น
- ช่วยให้เส้นผมเงางามเป็นธรรมชาติได้มากขึ้น เพราะเส้นผมได้พักจากความร้อนในการเป่าแห้งซึ่งจะทำให้ผมแห้งเสียได้ง่าย
- ช่วยลดการสะสมของเคมีที่อาจมีอยู่ในแชมพูและครีมนวดผม
- หนังศีรษะไม่สูญเสียความชุ่มชื้น ซึ่งเป็นอีกปัญหาที่ทำให้รู้สึกคันหัว มีรังแค หรือผมร่วงเมื่อไม่สระผมติดต่อกันหลายวัน
จะเห็นได้ว่าการสระผมก็มีข้อดีและการไม่สระผมเองก็มีข้อดีเหมือนกัน แล้วแบบนี้เราควรสระผมบ่อยๆ หรือไม่สระผมหลายวันดีกว่า หมอต้องบอกแบบนี้ค่ะว่า ในผิวหนังของเรามีต่อมผลิตน้ำมันธรรมชาติที่เรียกว่า “ซีบัม” ซึ่งเป็นสิ่งที่ช่วยปกป้องผิวจากความแห้งกร้าน ช่วยเติมความชุ่มชื้นให้กับเส้นผม การสระผมบ่อยๆ ทำให้สูญเสียน้ำมันธรรมชาติชนิดนี้ไป และทำให้ผมแห้งเสียได้นั่นเองค่ะ
อีกทั้งแชมพูบางตัวยังมีส่วนผสมของสารเคมี และการที่ต้องใช้ไดร์เป่าผมเป็นประจำยังทำให้ผมแห้งเสียได้อีกด้วย ซึ่งนี่เองที่ทำให้บางคนรู้สึกว่าการไม่ได้สระผมช่วยให้ผมนุ่ม เงางาม และรู้สึกได้ถึงเส้นผมที่เป็นธรรมชาติมากกว่าการสระผมเป็นประจำ
แต่ก็ต้องบอกแบบนี้ค่ะว่า ประเทศไทยเราเป็นประเทศที่มีอากาศร้อนและมีความชื้นสูง ทำให้หนังศีรษะมันเยิ้มมากกว่าปกติได้ง่าย ยิ่งคนที่มีพื้นฐานเส้นผมและหนังศีรษะมันง่าย ยิ่งทำให้เหนอะหนะมากขึ้นไปอีกค่ะ การสระผมจึงเป็นวิธีที่ช่วยลดความมันและลดการสะสมของสิ่งสกปกรกได้ดีที่สุดค่ะ ดังนั้นการที่ไม่สระผมแล้วรู้สึกสุขภาพเส้นผมดีกว่าสระอาจพูดได้ว่าขึ้นอยู่กับ สุขภาพผิว หนังศีรษะ สภาพอากาศ และกรรมพันธ์ุ ของแต่ละคนด้วยค่ะ
ไม่สระผมหลายวัน มีผลเสียอย่างไร
คราวนี้มาดูข้อเสียหรือปัญหาที่จะเกิดขึ้นเมื่อไม่สระผมหลายวันกันบ้าง ว่าจะมีผลอะไรเกิดขึ้น เพราะเมื่อเส้นผมและหนังศีรษะไม่ได้รับการดูแลจนเกิดการสะสมของสิ่งสกปรก ทำให้รูขุมขนอุดตัน และมีความมันส่วนเกินเกิดขึ้นได้ ซึ่งการอุดตันของรูขุมขนบนหนังศีรษะนี่เองค่ะที่เป็น “ตัวการสำคัญ” ที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพหนังศีรษะและเส้นผม โดยเฉพาะในเรื่องต่อไปนี้
หนังศีรษะมันจากการไม่สระผมหลายวัน
ปัญหาแรกที่จะเกิดขึ้นจากการไม่สระผมหลายวันติดต่อกันก็คือ การสะสมของน้ำมันบนหนังศีรษะ ซึ่งมาจากการอุดตันของรูขุมขนและทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมามากเกินไป อีกทั้งน้ำมันธรรมชาติที่ถูกผลิตออกมายังมีมากเกินไปจนขาดความสมดุล เมื่อมีน้ำมันสะสมบนเส้นผมทำให้เกิดการจับตัวของสิ่งสกปรกได้ง่ายขึ้นด้วย
ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม ผมมัน สาเหตุและวิธีป้องกัน ที่คุณควรรู้!
การเกิดรังแคจากการไม่สระผมหลายวัน
เมื่อไม่สระผมหลายวันปัญหารังแคย่อมตามมาแน่นอนค่ะ เพราะนอกจากสิ่งสกปรกแล้วยังมีการสะสมของเซลล์ผิวที่ตายแล้ว และความมันบนหนังศีรษะยังกระตุ้นให้เกิดอาการคันและเป็นต้นเหตุของรังแค ที่ยิ่งเกายิ่งหลุดร่วงให้ได้เห็นกันด้วยค่ะ
เกิดเชื้อราและสิวจากการไม่สระผมหลายวัน
ปัญหาความมันของหนังศีรษะยังก่อให้เกิดการอุดตันกลายเป็นสิวที่หนังศีรษะได้ ยิ่งไม่ได้สระผมเป็นเวลาหลายวันยิ่งทำให้เกิดเชื้อราบนหนังศีรษะซึ่งเป็นต้นตอของปัญหาผมร่วงนั่นเอง
สระผมบ่อยแค่ไหนถึงจะเหมาะสม
จากข้อมูลที่บอกมาจะเห็นได้ว่าทั้งการสระผมและไม่สระผมต่างก็มีประโยชน์กับเส้นผมและหนังศีรษะของเราค่ะ แต่เราจะสร้างสมดุลจากการสระผมแบบไหนดี ถึงจะเหมาะสมและเกิดประโยชน์มากที่สุด
ต้องบอกแบบนี้ค่ะว่า จำนวนความถี่ของการสระผมที่เหมาะสมนั้น “ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย” ซึ่งตามปกติแล้วความถี่ในการสระผมที่แนะนำคือ ทุกๆ 2-3 วัน แต่สำหรับบางคนอาจต้องพิจารณาจากปัจจัยอื่นๆ ร่วมด้วยค่ะ ดังนี้
- ประเภทผิวหนัง : ถ้าพื้นฐานสภาพผิวหนังและเส้นผมไม่ได้มันมากหรือแห้งมากเกินไป ความถี่ของการสระผมที่เหมาะสมควรอยู่ที่ 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ แต่ถ้าสังเกตแล้วว่าหนังศีรษะมันเยิ้ม เหนอะหนะได้ง่าย อาจขยับขึ้นมาเป็น 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์แทนดีกว่าค่ะ
- ลักษณะเส้นผม : ลักษณะเส้นผมที่ต่างกันก็มีผลกับการสระผมที่ต่างกันด้วย เช่น คนที่ผมแห้งหยิกหรือผ่านการทำสีมา ความถี่ในการสระผมควรอยู่ที่ 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ แต่ถ้ามีลักษณะผมหนามีโอกาสมันเยิ้มได้ง่าย จำนวนครั้งที่เหมาะสมคือประมาณ 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ค่ะ
ทั้งนี้ก็ต้องบอกว่าเส้นผมและหนังศีรษะของชาวเอเชียส่วนใหญ่จะผลิตน้ำมันได้ค่อนข้างดี ทำให้จำนวนความถี่ในการสระผมของเราอาจจะบ่อยกว่าชาวยุโรปนั่นเองค่ะ
หนังศีรษะแพ้ง่าย ควรสระผมบ่อยแค่ไหน
สำหรับคนที่หนังศีรษะบอบบางแพ้ง่าย นอกจากความถี่ในการสระผมที่เหมาะสมแล้ว การเลือกใช้แชมพูสูตรอ่อนโยน ที่มีส่วนผสมจากธรรมชาติและปราศจากสารเคมีจะช่วยลดอาการคันระคายเคืองได้ค่ะ โดยจำนวนความถี่ที่เหมาะสมอาจอยู่ที่ 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ค่ะ
การเลือกแชมพูที่เหมาะกับคนที่ไม่สระผมบ่อย
คนที่มีปัญหาหนังศีรษะแห้งหรือผมแห้งชี้ฟูการไม่สระผมหลายวันอาจช่วยลดอาการคันหัวหรือรังแคได้ค่ะ ซึ่งคนที่ไม่ต้องการสระผมบ่อย หมอแนะนำให้เลือกใช้แชมพูที่มีความอ่อนโยนและมีคุณสมบัติในการกำจัดสิ่งสกปรกได้อย่างล้ำลึกค่ะ
ดรายแชมพูช่วยได้จริงไหม
อีกหนึ่งวิธีที่คนสระผมน้อยหรือไม่ต้องการสระผมหลายวันที่ได้รับความนิยมก็คือ การใช้ดรายแชมพูค่ะ ซึ่งดรายแชมพูคือ ให้ความรู้สึกสะอาดทันทีหลังใช้ และดูดซับความมันส่วนเกินบนเส้นผมได้ อีกทั้งยังช่วยยืดอายุและรักษาสีผมจากการย้อมได้อีกด้วยนะคะ แต่ดรายแชมพูก็มีข้อเสียอยู่เหมือนกัน คือ เมื่อใช้บ่อยเกินไปอาจทำให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน และอาจทำให้เกิดรังแคได้หากทำความสะอาดได้ไม่ดี
ไม่สระผมแต่กลิ่นหอมได้ง่ายๆ ด้วยวิธีธรรมชาติ
แม้ว่าการสระผมจะช่วยให้ผมหอมสะอาดได้ แต่ในช่วงวันที่ไม่ได้สระผมหรือไม่สระผมหลายวันติดต่อกันก็อาจส่งกลิ่นได้เหมือนกันนะคะ หมอมีวิธีง่ายๆ ที่ทำให้ผมหอมสดชื่นได้แบบไม่ต้องสระมาบอกกันค่ะ วิธีแรกคือการใช้น้ำมันหอมระเหยที่สกัดจากธรรมชาติหยดเล็กน้อยแล้วลูบให้ทั่วเส้นผม วิธีนี้จะช่วยให้ผมหอมนานได้ตลอดวันเลยค่ะ
อีกวิธีคือการหมักผมด้วยมะกรูดค่ะ ให้ใช้มะกรูด 3-4 ลูกผ่าครึ่งแล้วนำน้ำที่คั้นได้มาหมักผมอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง มะกรูดมีคุณสมบัติในการกำจัดกลิ่นเหม็นบนเส้นผมและหนังศีรษะ และทำให้กลิ่นหอมจากแชมพูและครีมนวดผมหอมฟุ้งอยู่ได้นานยิ่งขึ้นด้วยค่ะ
สระผมบ่อยเกินไปหรือไม่สระเลย แบบไหนเสี่ยงกว่ากัน
เห็นได้ว่าการไม่สระผมหลายวันนั้นนำไปสู่ปัญหารังแค คันหัว ผมร่วง และมีข้อเสียมากมาย แต่การสระผมทุกวันก็มีผลเสียกับหลายคนได้เหมือนกัน ดังนั้นต้องบาลานซ์ทั้งสองอย่างนี้ให้ดีค่ะ เพราะการไม่สระผมเลย ก็นำไปสู่การสะสมของสิ่งสกปรกที่ยิ่งสะสมมากยิ่งมีปัญหามาก แต่การสระบ่อยๆ ก็ทำให้น้ำมันธรรมชาติบนเส้นผมหายไปส่งผลให้ผมแห้งเสียได้ค่ะ
หมอแนะนำว่าควรสังเกตสภาพเส้นผมดูก่อนว่าเป็นคนผมมันผมแห้ง หนังศีรษะบอบบางหรือไม่ หากเรารู้สภาพเส้นผมก็ช่วยให้เลือกจำนวนความถี่ที่เหมาะสมกับการสระผมได้ค่ะ แต่ถ้าหนังศีรษะและเส้นผมมีความสมดุลอยู่แล้ว หมอแนะนำให้สระผมทุกๆ 2-3 วันจะดีที่สุดค่ะ หรืออาจเพิ่มเติมได้ในวันที่ทำกิจกรรมหนักๆ เช่น การออกกำลังกายในที่แจ้ง หรือการรับประทานอาหารในร้านแบบปิดที่มีการสะสมของกลิ่นและควัน
เคล็ดลับดูแลเส้นผมแบบ No-Poo
ส่วนใครที่อยากลองดูแลเส้นผมด้วยวิธี No-Poo อันนี้ก็ไม่ใช่สิ่งที่ผิดนะคะ แต่หมอขอแนะนำว่าควรทำในระยะเวลาสั้นๆ เพราะการไม่สระผมหลายวันนั้นมีผลเสียมากกว่าที่คิดนะคะ ซึ่งในที่ใช้วิธี No-Poo หมอแนะนำให้ใช้น้ำสะอาดเท่านั้นในการทำความสะอาดเส้นผม และอย่าลืมเพิ่มเติมรูทีนของการหมักหรือใช้เซรั่มบำรุงเส้นผมบาง เพื่อให้หนังศีรษะแข็งแรงด้วยค่ะ